Τα πρώτα και αρχαιότερα ψηφιδωτά είναι του δαπέδου. Στην αρχή οι ψηφοθέτες με λίγα χρώματα στη διάθεση τους και μη γνωρίζοντας σε βάθος τα υλικά που χρησιμοποιούσαν, κατασκεύαζαν ψηφιδωτά απλά με γεωμετρικά σχέδια. Με τα χρόνια ενώ εξελίσσεται η τέχνη του ψηφιδωτού ανακαλύπτουν καινούργια υλικά και χρώματα χρησιμοποιώντας τα μάρμαρα. Έτσι τους δίνεται η δυνατότητα να περάσουν από τις απλές συνθέσεις, σε πιο πολύπλοκες. Οι Λατίνοι, Βιτρούβιος (De Arhitectura, ΥΙΙ,Ι) και Πλίνιος (Η. N.XXXVI), 186) είναι οι πρώτοι που μας περιγράφουνε την τεχνική των ψηφιδωτών. Ο Βιτρούβιος μας λέει λοιπόν, ότι η προπαρασκευή του εδάφους και η κατασκευή των ψηφιδωτών γινόταν ως εξής: σκάβουνε το έδαφος από 0,50 εκ. έως 1 μέτρο. Μετά το βρέχουνε και το κτυπούν ώστε να γίνει στερεό (να κάτσει) και μετά το αλφαδιάζουνε. Στη συνέχεια τοποθετούν πέτρες χοντρές ή χαλίκια μεγάλα ποταμίσια ή θαλασσινά με πολλή προσοχή. Επάνω από αυτό το στρώμα βάζουν ένα δεύτερο από σπασμένο χοντρό κεραμίδι με ένα είδος θηραϊκής γης που κυμαίνεται από 7-8 εκ. Ακολουθεί ένα τρίτο στρώμα 2-5 εκ. από ασβέστη καλά σβησμένο το λιγότερο 2 χρόνων, μαρμαρόσκονη, θηραϊκή γη, κεραμιδόσκονη, που σκέπαζε τα προηγούμενα. Τέλος. ένα τέταρτο στρώμα 5­-12 εκ. που περιείχε 1/ 4 ασβέστη, και αυτός καλά σβησμένος και 3 / 4 τριμμένο ψιλό κεραμίδι, αποτελούσε το υπόστρωμα του τελευταίου πέμπτου στρώματος που δεχότανε τις ψηφίδες.

Tο στρώμα αυτό καλά αλφαδιασμένο περιείχε λεπτή άμμο, ασβέστη και καλής ποιότητας μαρμαρόσκονη. Το πάχος του ήταν 2-3 εκ. Για την τεχνική των ελληνικών ψηφιδωτών δεν έχουμε γραπτές μαρτυρίες. Από τα ευρήματα όμως ξέρουμε ότι για τα ψηφιδωτά δάπεδα έσκαβαν το έδαφος l μ. περίπου το σταθεροποιούσαν, γέμιζαν το λάκκο με λάσπη ανακατεμένη με χαλίκια και από πάνω έστρωναν κεραμίδια (συνήθως καμπυλόσχημα). Κατόπιν έβαζαν ένα στρώμα 15 εκ. λάσπη από ασβέστη, άμμο, θηραϊκή γη πολλές φορές και στάχτη, το αλφαδιάζανε και τοποθετούσανε επάνω του τις ψηφίδες. Θα πρέπει να τονιστεί ότι η κατασκευή του υποστρώματος και της υποδομής διαφέρει πολλές φορές τόσο χρονικά όσο και γεωγραφικά

Σε δάπεδα που συντήρησε ο γράφων στην Ελλάδα, κυρίως της Ρωμαϊκής εποχής, βρέθηκε τρίτο στρώμα από τις ψηφίδες προς τα κάτω κατασκευασμένο εξ ολοκλήρου από κογχύλια (πορφύρες). Επίσης πάλι στη Ρωμαϊκή κατοχή, το στρώμα που ήτανε οι ψηφίδες, πάχους 2 εκ. περίπου, ήτανε κατευθείαν ριγμένο επάνω στα βότσαλα που αποτελούσανε το υπόστρωμα. Σε άλλες πάλι περιπτώσεις (Ελληνικά ψηφιδωτά) αμέσως πάνω από την αλφαδιασμένη γη βρέθηκε το πρώτο στρώμα να είναι από άμμο.